کمبود و مسمومیت B12
همان طور که میدانیم ویتامینها ترکیبات آلی هستند که ضرورت ویژهای جهت اعمال حیاتی بدن همانند رشد، سلامتی، تولید مثل و … دارند. هر ویتامین اعمال منحصر به فرد خود را داراست که سایر ویتامینها نمیتوانند انجام دهند. کمبود ویتامینها سبب کاهش رشد، باروری وسایر فعالیتهای حیوان میگردد.
در جوجههای در حال رشد، کمبود ویتامین B12 سبب کاهش اضافه وزن و مصرفِ خوراک شده که با پردآوری ضعیف و اختلالات عصبی همراه است. هر چند که کمبود این ویتامین میتواند منجر به پروسیس شود، ولی این حالت احتمالا اثر ثانویهای است که مرتبط با کمبود جیرهای متیونین، کولین و بتائین (منابع گروه متیل) میباشد. ویتامین B12 پروسیس را از طریق تأثیر بر ساخت گروههای متیل، بهبود میبخشد. سایر علائم کلینیکی گزارش شده در طیور، شامل موارد زیر است :
- کم خونی
- فرسایش سنگدان
- تراوش چربی در قلب، کبد و کلیهها
اگر چه به نظر میرسد که طیور تخمگذار علیرغم کمبود ویتامین B12، قادر به حفظ وزن بدن و تولید تخممرغ میباشند، ولی گزارش شده است که اندازه این تخممرغ ها به مرور کاهش پیدا میکند! همچنین کمبود ویتامین B12 در مرغهای مادر قدرت جوجه درآوری را به طور چشمگیری کاهش میدهد؛ این در حالی است که چندین ماه برای مشاهده علائم لازم میباشد. از جمله تغییرات مشاهده شده در جنین حاصل از مرغهای مادر در مواجهه با کمبود ویتامین، میتوان به موارد زیر اشاره داشت :
- خونریزی عمومی
- درجات مختلفی از کبد چرب
- امکان افزایش حجم قلب و نامنظم شدن شکل آن
- زرد کم رنگ شدن کلیهها و گاهی مشاهده خونریزی در آنها
- تحلیل ماهیچهای پا و گاهی مشاهده شدن پروسیس
- کاهش فیبرهای میلین دار در نخاع
- مرگ و میر جنین در حدود روز هفدهم انکوباسیون
همچنبن اضافه کردن 5 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین به جیره غذایی، باعث مسمومیت خواهد شد. علائم مسمومیت به خصوص در گزارشات قدیمیتر واضح نیستند، چرا که احتمالا نتایج آزمایشات با اثرات سمی محصولات تخمیری که سهوا طی ساخت خوراک با جیره مخلوط شدهاند، اشتباه میشوند.
محلول استریل تزریقی Phosphorus + Vitamin B12
فسفرآلی +ویتامین B12 (فسویت پلاس)
فسفر موجود دراین ترکیب تمام پروسههای متابولیسمی را که به انرژی نیاز دارند، تحریک مینماید و به عنوان یک عامل آنابولیک یا سازنده عمل خواهد کرد. فسفر همچنین نقش بسیار حیاتی در انتقال و ذخیره انرژی به خصوص توسط ATP دارد.
سیناکوبالامین (ویتامینB12)، روی متابلیسم پروتئینها و کربوهیدراتها مؤثر بوده و نقش اساسی در تشکیل گلبولهای قرمز را ایفا میکند. کمبود ویتامین B12 همچنین باعث کم خونی، اختلال در سیستم عصبی و مغز استخوان میگردد و تجویز آن، سبب جلوگیری و درمان کم خونی میگردد. محلول تزریقی فسفرآلی + ویتامین B12، با داشتن این دو ماده مؤثر به طور مشترک، باعث افزایش انرژی و تنظیم نارسایی ناشی از کمبود این دو ماده (فسفر و ویتامین B12) میگردد.
در ادامه مقاله ویتامین B12 را به طور اختصاصی تری توضیح خواهیم داد.
موارد مصرف فسفرآلی + ویتامین B12
نه تنها طیور، بلکه زندگی حیوانات مختلفی میتوانند از کمبود ویتامین B12 دچار اختلال شود؛ از جمله گاو، کره اسب، سگ، گربه، بره، گوساله، بز و گوسفند. در موارد زیر به بررسی موارد مصرفی ویتامین برای تمام حیوانات مورد هدف میپردازیم :
- گرفتگی و فلجی عضلات همراه با کلسیم و منیزیم.
- به عنوان نیرو بخش در موارد استرس، خستگی زیاد، زایمان و غیره.
- رفع خستگی مفرط و تسریع دوره نقاهت بعد از بیماری.
- تقویت قوای عضلانی به ویژه در حیواناتی که به منظور ورزش مورد استفاده قرار میگیرند.
- متافیلاکسی و کمک به درمان ناباروری و بیماریهایی که در رابطه با زایمان هستند.
- نارسایی در رشد و تغذیه حیوانات جوان به علت عدم پرورش صحیح.
- نارساییهای متابولیسمی ناشی از سوء تغذیه، پرورش یا بیماریها.
- در طیور نیز باعث بهبود رشد، افزایش تخم گذاری، پیشگیری ازکانیبالیسم یا همجنس خواهی یا کاهش دوره پرریزی میشود.
در جدول زیر تمام ویژگیهای مورد نیاز داروی فسویت پلاس (فسفرآلی +ویتامین B12) آورده شده است :
موارد منع مصرف | برای فسفر آلی + ویتامین B12، موارد منع مصرف خاصی گزارش نشده است، مگر در مواردی که حساسیت به یکی از فرآوردههای موجود در این دارو وجود داشته باشد. |
روش مصرف | فسفر آلی + ویتامین B12 به صورت عضلانی، داخل وریدی و زیر جلدی تجویز میگردد. در طیور به صورت خوراکی مخلوط در آب آشامیدنی توصیه میگردد. |
میزان مصرف |
نکته : در موارد پیشگیری ازبیماریها (حیوانات سالم)، نصف دوز پیشنهادی کافی میباشد. |
عوارض جانبی | در دوزهای توصیه شده و استفاده صحیح دارو، هیچ گونه عوارض نامطلوبی ایجاد نخواهد شد. مگر در مواردی که حساسیت به یکی از فرآوردههای موجود در این دارو وجود داشته باشد. |
تداخل دارویی | تداخل دارویی خاصی با سایر داروها وجود ندارد. |
زمان پرهیز از مصرف | این دارو زمان پرهیز از مصرف ندارد. |
پایداری | دوسال بعد از تولید؛ این دارو 28 روز پس از اولین ورود سر سوزن به داخل درب ویال قابل مصرف میباشد. |
شرایط نگهداری | در دمای زیر 30 درجه سانتیگراد و دور از نور مستقیم آفتاب و یخ زدگی و همچنین دور از دسترس اطفال نگهداری شوذ. |
احتیاط | در هنگام تزریق، استفاده از سرنگ استریل ضروری میباشد. طول مدت درمان طبق نظر دامپزشک میتواند ادامه یابد. |
بستهبندی | ویالهای شیشهای مولتی دوز کهربایی، 20 و 50 و 100 میلیلیتر، با فیلیپ کپ |