گشنیز نوعی سبزی با نام علمی Coriandrum sativum است. این گیاه بومی در جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا رشد می‌کند و ارتفاع آن تا نیم متر هم می‌رسد. اغلب گشنیز تولیدی ایران که حدوداً ۶۵ درصد کل کشور است، در شهرستان نهاوند استانِ همدان و بقیه در شهرستان‌هایی نظیر اقلید برداشت می‌شود.
موارد استفاده از گیه گشنیز :
برگ و ساقه : در ایران از برگ و ساقه گشنیز به عنوان سبزی‌جات خوردنی استفاده می‌شود.
دانه : در هند، از تخم گشنیز به عنوان یکی از ادویه‌جات مهم استفاده می‌گردد. تخم گشنیز ادویه‌ایست با عطری قوی که از آن در آشپزی ایرانی استفاده می‌شود. در طب سنّتی نیز از آن استفاده می‌کنند. در ایران از تخمِ گشنیز برای تصفیهٔ خون و استفاده در شیرینی‌جات خانگی بهره می‌برند؛ همچنین برای صنعت عطر سازی هم کاربرد بسیار دارد.
ارزش غذایی
| مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس) | |
| انرژی | ۹۵ کیلوژول (۲۳ کیلوکالری) |
| کربوهیدرات‌ها | ۳٫۶۷ گرم |
| قندها | ۰٫۸۷ گرم |
| فیبر | ۲٫۸ گرم |
| چربی | ۰٫۵۲ گرم |
| پروتئین | ۲٫۱۳ گرم |
| آب | ۹۲٫۲۱ گرم |
| ویتامین آی معادل | ۳۳۷ میکروگرم (۳۷٪) |
| – بتاکاروتن | ۳۹۳۰ میکروگرم (۳۶٪) |
| – لوتئین و زآکسانتین | ۸۶۵ میکروگرم |
| ویتامین ب۱ (تیامین) | ۰٫۰۶۷ میلی‌گرم (۵٪) |
| ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) | ۰٫۱۶۲ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| ویتامین ب۳ (نیاسین) | ۱٫۱۱۴ میلی‌گرم (۷٪) |
| پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵) | ۰٫۵۷ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| ویتامین ب۶ | ۰٫۱۴۹ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| اسید فولیک (ویتامین ب۹) | ۶۲ میکروگرم (۱۶٪) |
| ویتامین C | ۲۷ میلی‌گرم (۴۵٪) |
| ویتامین E | ۲٫۵ میلی‌گرم (۱۷٪) |
| ویتامین K | ۳۱۰ میکروگرم (۲۹۵٪) |
| کلسیم | ۶۷ میلی‌گرم (۷٪) |
| آهن | ۱٫۷۷ میلی‌گرم (۱۴٪) |
| منیزیم | ۲۶ میلی‌گرم (۷٪) |
| منگنز | ۰٫۴۲۶ میلی‌گرم (۲۱٪) |
| فسفر | ۴۸ میلی‌گرم (۷٪) |
| پتاسیم | ۵۲۱ میلی‌گرم (۱۱٪) |
| سدیم | ۴۶ میلی‌گرم (۲٪) |
| روی | ۰٫۵ میلی‌گرم (۵٪) |
| وبسایت دیجی‌مرغ | |
فواید گشنیز برای پرندگان
بی شک گشنیز یکی از غذاهای مورد علاقه ی پرندگانی مثل قناری و طوطی سانان بوده و به همین دلیلی لازم است که اطلاعات مختصری از این سبزی در اختیار شما دوستداران گذاشته تا هم با خواص آن آشنا بشوید و هم از این سبزی در غذای هفتگی پرنده‌ی خود استفاده کنید.
گشنیز یک سبزی خوردنی رایج که نه تنها برای انسان‌ها قابلیت استفاده را دارد، بلکه شما می‌توانید برای پرندگان خود از این سبزی استفاده کنید. جالب است که بدانید این سبزی خواص متعددی برای انسان‌ها و حیوانات داشته و در سلامتی آنها نیز موثر است. از جمله خواص این گیاه عبارتند از :
- نوعی ضدعفونی کننده‌ی بدن پرنده
- کمک به هضم غذا در بدن
- کمک به دفع در پرندگان مولد
- تقویت قوای جنسی در حیوانات
بدین منظور بهتر است از این سبزی به طور هفتگی دو مرتبه استفاده کنید.
از جمله نکات مهمی که بهتر است بدانید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
- برخی از پرنده‌ها ساقه‌ی گشنیز را نسبت به برگ آن بیشتر ترجیح می‌دهند؛ به همین دلیل بهتر است گشنیز را به همراه ساقه برای پرنده گذاشته تا به انتخاب خود آن را بخورد.
- لطفا در استفاده از این سبزی برای پرندگان افراط نکنید! زیرا که این سبزی در عین حال که خواص بالا را برای حیوان شما دارا هست، می‌تواند اثرات مخربی مثل اسهال را در بر داشته باشد.
- مورد مدفوع پرنده، زمانی که اکثر پرنده‌ها اقدام به خوردن سایر غذاهایی غیر از غذای اصلی خود می‌کنند، باعث تغییر رنگ در مدفوع آنها می‌شود، پس اگر هر گونه تغییر رنگی در مدفوع پرنده مشاهده نمودید، جای نگرانی نبوده و در عرض بیست و چهار ساعت بر طرف خواهد شد.
- برخی در کنار استفاده از گیاه گشنیز، به استفاده از تخم گشنیز هم پرداخته و باید عنوان نمود که تخم گشنیز هم، مانند گیاه گشنیز، دارای یک سری خواص مناسب برای سلامتی پرنده است که می‌توان از مهم ترین آنها به موارد زیر اشاره داشت :
- ضد عفونی کننده ی سیستم گوارش بدن
- موثر در برخی بیماری‌های خفیف پرندگان
ولی در مورد استفاده از تخم گشنیز باید به این نکته توجه نمود که لطفا از استفاده‌ی مکرر این تخم پرهیز کنید؛ چرا که باعث افزایش میزان ادرار پرنده شده و سبب آبکی شدن مدفوع پرنده می‌شود. ضمنا استفاده از این تخم ممکن است سبب تغییر رنگ مدفوع شود که جای نگرانی نیست. میزان استفاده‌ی این تخم بهتر است تنها دو بار در هفته صورت گیرد.
