ویتامین‌ها
از لحاظ تاریخچه، ویتامین‌ها طبقه مجزایی از مواد مغذی هستند که با همدیگر، به عنوان ریزمغذی‌های آلی که در جیره غذایی به طور مطلق ضروری هستند، طبقه بندی می‌شوند.
طیور به ۱۳ نوع ویتامین نیاز دارند. در ادامه به بررسی بیشتر این ویتامین‌ها می‌پردازیم :
- همه به استثنای ویتامین D و E، به عنوان عوامل کمکی (کوفاکتور) در واکنش‌های آنزیمی شرکت می‌کنند.
- ویتامین D پیش ماده ۱، (۲۵ دی هیدروکسی) کوله کلسیفرول می‌باشد که برای جذب و متابولیسم کلسیم ضروری است.
- ویتامین E در بافت‌ها، وظایف آنتی اکسیدانی انجام می‌دهد. کولین منبع مهمی از گروه‌های متیل در متابولیسم می‌باشد؛ کولین همچنین یک ترکیب جزئی از فسفولیپیدهاست و در انتقال پیام عصبی انجام وظیفه می‌کند.
برخی ویتامین‌ها می‌توانند توسط پرنده سنتز شوند اما باید توجه داشت که این سنتز مقداری کافی جهت تقاضاهای فیزیولوژیکی پرندگان جوان در حال رشد یا مرغان تخم‌گذار را تأمین نمیکند. سنتز پرندگان شامل نیاسین و ویتامین D3 می‌باشد که نیاسین از تریپتوفان در کبد و ویتامین D3 از ۷-دی هیدروکلسترول سنتز می‌شوند. همچنین سنتز ویتامین به وسیله میکروفلورا در روده‌های کور و روده بزرگ ممکن است مقداری ویتامین B (به عنوان مثال، اسید فولیک و ویتامین B12) برای طیور را تأمین کند.
در خصوص موارد گفته شده هنوز به طور قطعی مشخص نیست که آیا این ویتامین‌ها از روده کور جذب می‌شوند یا خیر اما همان طور که می‌دانیم طیور مدفوع خوار هستند و به همین دلیل، از طریق هضم مدفوع خورده شده، این ویتامین‌ها می‌توانند در تأمین ویتامین پرنده سهم داشته باشند.
برخی ویتامین‌ها به آسیب اکسیداتیو حساس هستند. برای مثال وقتی که جیره‌های غذایی حاوی سطوح بالایی از اسیدهای چرب غیر اشباع که دارای چند پیوند دوگانه باشد و تمایل به قرار گرفتن در پرتو تندشدگی اکسیداتیو دارند، مقدار ویتامین E مورد نیاز افزایش می‌یابد. همچنین ویتامین‌های A و D و بیوتین، ویتامین‌های دیگری هستند که می‌توانند به طور زیان آوری توسط اکسیداسیون تحت تأثیر قرار گیرند.
نشانه‌های کمبود هر ویتامین
همان طور که ذکر شد، طیور نیازمند ویتامین‌های متعددی هستند و کمبود هر نوع از این ویتامین‌ها، سبب بروز مشکلاتی خواهد شد که در ادامه به آن می‌پردازیم.
ویتامین A
- جوش‌های چرکی در غشاهای موکوسی حنجره و نای
- تجمع و ترشحات در چشم‌ها و مجراهای بینی
- عدم تعادل
- نقرس احشایی
- افزایش فشار مایع مغزی نخاعی
- رشد آهسته و بلوغ آهسته غضروف اپی فیزی
- افزایش شیوع لخته‌های خونی در تخم‌ها
- کاهش تحرک و تعداد اسپرم‌ها
- افزایش شیوع اسپرم غیر طبیعی
ویتامین B12
- کاهش اندازه تخم مرغ
ویتامین D
- کاهش خاکستر استخوان
- راه رفتن نامتناسب
- کاهش ضخامت پوسته تخم مرغ
- افزایش شیوع تخم‌مرغ‌های پوست نرم
ویتامین E
- آنسفالومالاسیا
- ترشح مزاج
- دیستروفی عضلانی
- کاهش باروری نرها
- شکنندگی گلبول‌های قرمز خون
- کاهش تعداد رتیکلوسیت
- کم خونی میکروسیتیک
- نکروز سنگدان
- ناهنجاری هوک
ویتامین K
- خون‌ریزی‌های داخل ماهیچه‌ای و زیر پوستی
- تأخیر در انعقاد خون (افزایش زمان پروترومبین)
بیوتین
- عفونت پوستی سخت کف پا، چشم و دهان
- پروزیس
- پر درآوری ضعیف و شکنندگی پرها
کولین
- پروسیس
اسید فولیک
- پر در آوری ضعیف و ناهموار
- رنگدانه دار شدن قسمت آسیب دیده پر در نژادهای رنگی
- فلجی لنگی
- کاهش هموگلوبین خون
- کاهش تعداد رتیکلوسیت
نیاسین
- التهاب حفره دهانی و زبان
- هوک بسط یافته
- پاهای خم شده
اسید پانتوتنیک
- عفونت پوست در ناحیه شکمی پا، پلک‌ها و دهان
- نکروز سلول‌های لنفی در تیموس بورسا فابرسیوس
پیریدوکسین
- کاهش اشتها
- تحریک پذیری بیش از حد (حرکت های نامنظم و تشنجی در هنگام آشفتن)
- ضعف
- پروسیس
- ریبوفلاوین بی اشتهایی
- فلجی پنجه‌های پیچ خورده (پنجه‌ها به طور میانی پیچ خورده)
- پاهای spraddled در کمبود شدید
- نرمی عصبی عصب‌های سیاتیک و بازویی
تیامین
- بی اشتهایی
- التهاب عصبی چندگانه (اپیستوتونیس)
- فلجی
- ضربان نامنظم قلب
